I (küresel nedenler)

günaydınlar,

öncelikle sizlere yaşanan sert düşüşün arkasındaki küresel sebeplerden bir kaçını buraya aktarayım. ne olmuştu da tüm dünyada borsalar paraşütsüz inişe geçmişti?

a) herkesin de kendi adını ezberlediği gibi abd'nin kredi notu AAA'dan AA+'ya düşürüldü. dünyanın süper gücü kabul edilen bir ülke için bu ilk defa oluyor. dolayısıyla güvenilecek liman dolar'dan hızla altına doğru kaymakta. ve unutmayalım bugün bir çok ülke ve yatırımcıda abd hazine tahvili bulunmakta ve bu tahvillerin faizlerini belirlemede kredi notu yüksek rol oynuyor.

b) yalnızca abd'nin ülke notu düşmekle kalmadı, mortgage'e dayalı bir çok büyük kurum ve bankanın kredi notları da düşürüldü.

c) dünyada üç a'ya sahip diğer bir ülke olan fransa'nın ve hatta ingiltere'nin de notlarının düşürüleceği haberi yatırımcılardaki panik duygusunu hızlandırdı.

d) dünyanın üçüncü çeyrekten itibaren toparlanacağı ve beklenen büyümenin kaydedileceği söylenirken, tam aksine durgunluk beklentileri daha da artmaya başladı.

e) ecb'nin italya ve ispanya ülke tahvillerine yönelik alımların daha tatminka olması bekleniyordu. ayrıca bu konuda yine geç mi kalacaklar endişesi ortaya çıkmaya başlamıştı.

f) yunanistan, irlanda'dan sonra portekiz'in de potaya girmesi ve hatta dev ekonomilere sahip italya ve ispanya'nın da iflas etmesi muhtemel ülkeler statüsüne yükseleceği gibi avrupa birliği'nin geleceğine dönük endişeler moralleri tamamen bozdu.

g) tüm bunlara rağmen daha önce devreye girip sorunları bir şekilde çözen g7 ve g20 toplantılarının bu sefer aynı güveni vermediği algısı artmaya başladı.

h) dünyada tüm olumlu adımların fed'den beklenilmesi, diğer merkez bankalarından henüz istenen adımların müspet yönde atılmaması güvensizlik hissiyatını artırdı.

elbette yeni etkenler eklemek mümkün. ama bunların bir araya gelmesi bile küresel anlamda kaygıları artırırken, yatırımcıların bir an önce güvenli liman olan önce likiditeye sonra da altına yönelmelerine neden oldu. unutmayalım ki, dünyanın en riskli yatırımlarından biri de hisse senedi piyasalarıdır.